10 điều các nhà sản xuất cần biết
Chào anh chị và các bạn. Lần này, mình xin được trở lại với vị trí nhà sản xuất trong một chủ đề về những điều cơ bản mà một nhà sản xuất nên hiểu trước khi tiến hành một dự án. Nó như góc nhìn cá nhân, vì thế mình hi vọng được tiếp nhận các quan điểm khác, để có thể đi đến điều chúng ta cùng muốn, trong một khía cạnh nào đó.
1. Nắm được những điều cơ bản của câu chuyện
Bạn là nhà sản xuất, nếu bạn không hiểu câu chuyện có nghĩa bạn sẽ chẳng hiểu mình đang làm gì. Không có câu chuyện là không có phim. Để làm tốt hơn công việc của mình, một nhà sản xuất nên hiểu về kịch bản và biết cách đọc nó. Và nếu bạn tham gia cùng biên kịch hay đạo diễn ở khía cạnh sáng tạo nó, thì điều đó càng tuyệt vời.
2. Biết những yếu tố cốt lõi của nhân vật
Câu chuyện hấp dẫn và nhân vật đáng nhớ có thể sẽ luôn đi cùng nhau để tạo ra một phim hay. Nhưng đối với diễn viên mà bạn muốn đưa vào phim thì có thể chỉ có một điều quan trọng: một vai tuyệt vời. Vì thế, kiến thức hay hiểu biết về biên kịch, sẽ cho bạn biết thế nào là một câu chuyện có nhân vật thú vị để thuyết phục được diễn viên ngôi sao, một yếu tố sẽ góp phần tạo ra một phim có diễn xuất chất lượng.
3. Tìm hiểu về công việc của đạo diễn
Đạo diễn là người chịu trách nhiệm hiện thực hóa câu chuyện, người sát cánh bên bạn để biến dự án thành phim. Nếu bạn không hiểu công việc của đạo diễn thì sẽ thật khó để làm việc trong thời gian dài một dự án. Vì thế, việc bạn học hỏi và có kinh nghiệm về nghiệp vụ đạo diễn sẽ giúp bạn tôn trọng và nuôi dưỡng tầm nhìn của đạo diễn, để tạo nên sự kết hợp không thể tuyệt vời hơn.
4. Có hiểu biết cơ bản về âm thanh và âm nhạc
Phim tạo nên bởi hình ảnh và âm thanh. Âm thanh và âm nhạc là một nửa của phim. Nếu một nhà sản xuất đánh giá đúng vai trò của nó thì họ sẽ biết làm sao để phần nghe của phim tốt hơn và trở nên có giá trị với thành công của phim.
5. Nhà sản xuất hiểu về tiếp thị và phát hành phim
Một phim được quay mới chỉ là một nửa trận chiến. Làm một bộ phim thực sự khó, bán nó còn khó hơn. Là một nhà sản xuất, bạn chắc chắn cần biết về tiếp thị, quảng cáo, phát hành phim, để thắng ở nửa trận chiến còn lại.
6. Thành công thương mại có thể là một thất bại doanh thu phòng vé
Bạn nên hiểu cách hoạt động của lĩnh vực phim ảnh cũng như tài chính. Ví dụ, bạn đã làm một phim với ngân sách 10 tỷ mà bạn đã có được từ các nhà đầu tư. Nếu bạn bán phim cho nhiều nhà phát hành với tổng trị giá 20 tỷ, như thế là bạn đã có một thành công thương mại. Nhưng nếu một nhà phân phối nước ngoài, người đã trả cho bạn 2 tỷ mà chỉ kiếm được 1 tỷ từ việc phát hành bộ phim của bạn ở nước của họ thì bây giờ bạn là một thất bại phòng vé. Là một nhà sản xuất, bạn cần hiểu điều này, để tính toán cho dự án cũng như phim tiếp theo.
7. Hiểu cách tăng tiền làm phim
Tìm kiếm tài chính cho phim luôn là một điều không dễ dàng. Qua từng dự án bạn sẽ nhìn nhận điều này rõ hơn, tuy nhiên, trước khi bắt đầu một dự án thì một nhà sản xuất cần nắm được phương thức hay con đường, để nâng dần kinh phí đến mức ngân sách yêu cầu để biến nó thành hiện thực.
8. Một kế hoạch kinh doanh phim tốt
Một khía cạnh kinh doanh mà nhà sản xuất cần phải có. Nếu không có nó, bạn sẽ không dễ dàng để có được niềm tin, sự đầu tư hay hợp tác của nhiều bên. Kế hoạch kinh doanh tốt chính là một công cụ không thể thiếu với một nhà sản xuất khi gặp các nhà đầu tư hay đối tác, nó là chìa khóa để mở cánh cổng đầu tiên để bước vào ngôi nhà tài chính cho phim của bạn.
9. Học cách khám phá tài năng
Người ta thường vẫn nghĩ sau một phim thành công thì một tài năng là diễn viên nào đó được khám phá. Nhưng không hẳn chỉ như vậy! Là một nhà sản xuất, một công việc quan trọng của bạn là tìm kiếm và khám phá tài năng, lôi họ ra ánh sáng. Bạn có thể phải lăn lộn ở các cuộc thi âm nhạc, viết kịch bản, làm phim, xem phim ngắn của các đạo diễn trẻ (những người thậm chí còn chưa tốt nghiệp) tại các liên hoan phim … để có thể tìm thấy một biên kịch, diễn viên, nhạc sĩ hoặc đạo diễn đầy triển vọng, cho dự án bạn đang làm. Sau này, khi diễn viên, đạo diễn hoặc biên kịch đó làm cho nó trở nên có tiếng, họ sẽ nhớ đến bạn như người đã phát hiện ra họ
10. Làm sao để nói ‘không’
Từ chối là một điều vốn dĩ nhạy cảm, nhất là với những cơ hội hay một lời đề nghị. Bởi vậy, bằng cách nào đó bạn có thể nói ‘không’ mà không cần phải dùng nó. Với người khác cũng vậy, họ sẽ tránh dùng từ ‘không’ với bạn vì họ không muốn bạn bắt tay với đối thủ của họ. Hiểu và dùng từ ‘không’ với người khác và nhận lại nó từ một ai đó cũng là cách để bạn hiểu về họ và chính bản thân cũng như giá trị của bạn, trong công việc.
P/S: Xin được trích tấm hình đạo diễn David Lynch, nhà làm phim về tâm phân học, một dòng phim không dễ tiếp cận, và nhà sản xuất lâu năm Mary Sweeney, người chia sẻ tầm nhìn với ông từ Blue Velvet (1986) tới Inland Impire (2006), tại bối cảnh The Straight Story (1999).
Bài chia sẻ của Tuan Do trong group Filmmakers in Vietnam.